Vòng loại giải vô địch bóng đá thế giới được tổ chức nhằm chọn ra những đội bóng xuất sắc nhất để so tài tại trận chung kết FIFA World Cup. Đây là nơi người hâm mộ được thưởng thức các trận đấu mãn nhãn, sự thăng hoa của các chân sút lừng danh. Bài viết dưới đây Fun88 sẽ chia sẻ với bạn những thông tin thú vị xoay quanh vòng loại thuộc giải đấu lớn nhất thế giới này nhé.
Vòng loại giải vô địch bóng đá thế giới là gì?
Vòng loại giải vô địch bóng đá thế giới hay còn gọi với cái tên vòng loại World Cup là quá trình lựa chọn các đội bóng đủ điều kiện tham gia chung kết FIFA World Cup. Các đội tuyển bóng đá đại diện cho mỗi quốc gia sẽ trải qua màn tranh tài khốc liệt để giành được tấm vé đi tiếp vào vòng cuối cùng.
Giải đấu này thường kéo dài trong 3 năm giữa các đội bóng nam, sàng lọc từ 211 đội bóng xuống chỉ còn 32 đội có tư cách đi tiếp. Tuy nhiên theo luật mới, từ năm 2026 trở đi số đội bóng được tham gia vòng chung kết sẽ được mở rộng lên 48 đội.
Các giải đấu vòng loại sẽ được tổ chức ở 6 khu vực lục địa bao gồm Châu Á, Châu Âu, Châu Phi, Bắc – Trung Mỹ và Caribbean, Nam Mỹ, Châu Đại Dương. Liên đoàn bóng đá tương ứng với các khu vực sẽ là người chịu trách nhiệm cho giải đấu. Đội tuyển chiến thắng sẽ dành được suất đại diện cho liên đoàn tham dự World Cup.
Tại mỗi châu lục, ban tổ chức FIFA đều quy định trước số lượng đội bóng được tham dự vòng chung kết. Tiêu chí lựa chọn dựa trên số lượng và đẳng cấp của các đội trong mỗi liên đoàn. Riêng đội chủ nhà World Cup sẽ được đặc cách một suất tham dự.
Lịch sử hình thành vòng loại giải vô địch bóng đá thế giới
Giải vô địch bóng đá thế giới lần đầu tiên được tổ chức vào năm 1930 với tên gọi FIFA World Championship. Giải đấu lúc này chỉ mang tính chất mời gọi với sự tham gia của 13 đội bóng nên không có vòng loại.
Cho đến kỳ thứ 2 vào năm 1938 FIFA ghi nhận đơn đăng ký của 32 đội bóng và phải tổ chức vòng loại đầu tiên để lựa chọn 16 đội tham dự vòng chung kết. Từ năm 1938 – 1978 số lượng các đội tuyển tham gia vòng loại giải vô địch bóng đá thế giới tăng đều đặn. Tuy nhiên ban tổ chức vẫn giữ nguyên số lượng đội bóng được tham gia chung kết là 16 đội.
Cho đến năm 1982 – 1994 độ nổi tiếng của giải đấu ngày càng tăng dẫn đến số lượng đội bóng tham gia ngày càng lớn, FIFA đã tăng từ 16 lên thành 24 đội được tham dự vòng chung kết. Năm 1998 sau khi loạt trận vòng loại diễn ra, ban tổ chức đã quyết định dành ra 32 suất đá chung kết cho các đội bóng. Con số này được giữ nguyên cho đến năm 2022 và sẽ tăng lên thành 48 đội kể từ năm 2026.
Thể thức thi đấu vòng loại giải vô địch bóng đá thế giới tại các khu vực
Trong suốt quá trình hình thành và phát triển của mình vòng loại giải vô địch bóng đá thế giới vẫn giữ nguyên thể thức thi đấu ban đầu. Đó là các đội sẽ được chia theo châu lục và thi đấu tại một số địa điểm cố định.
Thể thức thi đấu vòng loại giải World Cup Châu Á (AFC)
Vòng loại giải vô địch bóng đá thế giới tại khu vực Châu Á sẽ có sự tham dự của 46 đội bóng nhằm tranh 4 – 5 suất dự chung kết World Cup. Hệ thống thi đấu sẽ được chia thành 4 vòng với thể thức như sau:
- Vòng loại 1: 12 đội xếp hạng từ 35 – 46 sẽ so tài với nhau theo vòng tròn tức là 1 trận trên sân khách và 1 trận trên sân nhà. 6 đội xếp hạng cao nhất sẽ tiến vào vòng loại thứ 2.
- Vòng loại 2: Tại đây, người hâm mộ sẽ chứng kiến màn tranh tài giữa đội bóng hạng 1 – 35 và 6 đội chiến thắng ở vòng loại 1. Tất cả các đội sẽ được phân thành 8 bảng, mỗi bảng 5 đội. 8 đội có thành tích xuất sắc nhất cùng 4 đội xếp thứ 2 sẽ bước tiếp vào vòng loại thứ 3.
- Vòng loại 3: 12 đội tuyển sẽ chia thành 2 bảng, mỗi bảng gồm 6 đội thi đấu theo hình thức vòng tròn 1 lượt đi – 1 lượt về. Đội có thứ hạng 1 và 2 của mỗi bảng sẽ giành quyền tham dự vòng chung kết World Cup.
- Vòng loại 4: Tại vòng này, hai đội xếp thứ 3 mỗi bảng từ vòng loại 3 sẽ đối đầu trong một trận duy nhất để giành vé tham gia vòng play-off liên lục địa.
Thể thức thi đấu vòng loại Cúp bóng đá thế giới Châu Đại Dương (OFC)
Đối với khu vực Châu Đại Dương, ban tổ chức FIFA đã giành 5 suất tham dự World Cup cho các đội bóng. Quá trình lựa chọn đội tuyển tham dự chung kết sẽ diễn ra với sự góp mặt của 11 đội bóng qua 2 vòng loại là:
- Vòng loại 1: Các đội tuyển sẽ được chia thành hai bảng, trong đó có 1 bảng 5 đội và 1 bảng 6 đội. 4 đội có thành tích cao nhất mỗi bảng sẽ tiến vào vòng loại 2 để tranh tấm vé tham dự chung kết.
- Vòng loại 2: Đây là nơi các đội tuyển tham gia tranh tài khốc liệt để tìm ra 5 đội bóng xuất sắc nhất đi tiếp với giải đấu World Cup.
Thể thức thi đấu vòng loại World Cup Bắc Mỹ, Trung Mỹ, Caribe (CONCACAF)
Đối với khu vực Bắc Mỹ, Trung Mỹ và Caribe vòng loại giải vô địch bóng đá thế giới sẽ diễn ra với sự cạnh tranh của 34 đội qua 3 vòng đấu. Mục đích để dành tổng cộng 4 – 5 suất vé vào chung kết:
- Vòng loại 1: Các đội bóng xếp hạng từ 6 – 35 sẽ được chia thành 6 bảng, mỗi bảng 5 đội đội. Thử thức thi đấu theo vòng tròn với 2 lượt đi – về để chọn ra 6 đội tiến vào vòng loại thứ 2.
- Vòng loại 2: 6 đội xuất sắc nhất tại vòng 1 sẽ tiếp tục thi đấu hai lượt sân khách – sân nhà để chọn ra 3 đội có số điểm cao nhất tiếp tục cuộc chiến tới vòng loại 3.
- Vòng loại 3: 3 đội vượt qua vòng loại 2 và các đội tuyển xếp hạng từ 1 – 5 sẽ đối đầu với nhau theo thể thức vòng tròn tính điểm khốc liệt. 3 đội đứng đầu sẽ giành vé trực tiếp vào vòng chung kết World Cup trong khi đội xếp hạng 4 sẽ tiến vào vòng play-off liên lục địa.
Thể thức thi đấu vòng loại giải vô địch bóng đá thế giới khu vực Châu Phi (CAF)
Trận chiến tại vòng loại giải vô địch bóng đá thế giới khu vực Châu Phi chứng kiến những màn chạm trán căng thẳng giữa 54 đội bóng tham gia. Chỉ có 5 tấm vé tham dự chung kết World Cup được quyết định thông qua 3 vòng thi đấu như sau:
- Vòng loại 1: Vòng đấu này là màn so tài giữa các đội bóng từ vị trí 27 – 54 theo thể thức sân nhà – sân khách. 14 đội xếp hạng cao nhất sẽ tiến vào vòng loại 2 nơi có những đội tuyển mạnh hơn đang chờ họ.
- Vòng loại 2: Tại đây 14 đội bóng vượt qua vòng loại 1 sẽ được chia thành 10 bảng, mỗi bảng 4 đội. Cuộc chiến sẽ tiếp tục theo hình thức vòng tròn để tìm ra 10 đội dẫn đầu và tiếp tục cuộc tranh tài ở vòng 3.
- Vòng loại 3: Các đội tuyển sẽ chinh phục đỉnh cao và giành suất tham dự chung kết World Cup theo thủ thức 1 lượt đi – về. Kết quả cuối cùng, 5 đội có thành tích cao nhất sẽ bước tiếp chặng đường chinh phục giải đấu lớn nhất hành tinh này.
Thể thức thi đấu vòng loại World Cup Châu Nam Mỹ (CONMEBOL)
Tại khu vực Châu Nam Mỹ, chỉ có 10 đội bóng tham dự tranh 4 – 5 xuất vé tiến vào vòng chung kết World Cup. Số lượng đội bóng của châu lục này khá ít vậy nên vòng loại giải vô địch bóng đá thế giới diễn ra với không khí ít căng thẳng hơn các khu vực khác.
Các đội bóng sẽ đối đầu với nhau trong một chuỗi trận đấu theo thể thức vòng tròn, 4 đội dẫn đầu sẽ bước tiếp vào chung kết. Riêng đội xếp vị trí thứ 5 sẽ tham gia tranh tài tại vòng play-off liên lục địa.
Thể thức thi đấu vòng loại giải vô địch bóng đá khu vực Châu Âu (UEFA)
Châu Âu là khu vực có số lượng đội bóng được đặc quyền tham dự chung kết giải vô địch bóng đá thế giới nhiều nhất với 13 suất. Tuy nhiên vòng loại giải vô địch bóng đá thế giới tại khu vực này lại nhận được nhiều quan tâm nhất nhờ sự xuất hiện của các CLB hàng đầu:
- Vòng loại 1: Diễn ra với sự cạnh tranh của 55 đội bóng chia thành 10 bảng, trong đó có 5 bảng 6 đội và 5 bảng năm đội. Những đội tuyển đứng đầu mỗi bảng sẽ chính thức giành được tấm vé bước vào trận chung kết World Cup
- Vòng loại 2: Đây là nơi 10 đội xếp hạng nhì tại vòng 1 và 2 đội khác được lựa chọn qua kết quả Nations League bước vào trận quyết chiến. 12 đội sẽ được chia thành 2 nhóm, mỗi nhóm 4 đội và tiến hành thi đấu loại trực tiếp. 3 đội xuất sắc nhất sẽ có cơ hội tham dự trận chung kết giải bóng đá lớn nhất thế giới.
Lời kết
Vòng loại giải vô địch bóng đá thế giới là nơi người hâm mộ được chứng kiến những màn so tài căng thẳng, kịch tính và hấp dẫn nhất. Hãy truy cập bóng đá Fun88 để theo dõi hành trình chinh phục giải bóng đá lớn nhất hành tinh của các đội tuyển nhé.